Venöz Tromboemboli (VTE) Nedir?

Venöz Tromboemboli (VTE) Nedir? Nasıl Önlenir?

Venöz tromboemboli (VTE), toplardamar (ven) sisteminde pıhtı (trombus) oluşumu sonucu ortaya çıkan ve yaşamı tehdit edebilecek ciddi bir durumdur. Halk arasında “pıhtı atması” ya da “damar tıkanıklığı” olarak bilinir.

Bu durum, cerrahi girişimler sonrası dönemde dikkatle yönetilmesi gereken önemli bir komplikasyondur. Bu nedenle, ameliyat öncesi ve sonrası dönemde çeşitli koruyucu önlemler alınır.

Kimler Artmış VTE Riski Altındadır?

Aşağıdaki durumlar VTE riskini artırır:

Uzun süre hareketsiz kalma (örneğin, uzun uçuşlar, yatak istirahati)

Daha önce derin ven trombozu veya pulmoner emboli öyküsünün olması

Ailede venöz tromboemboli (genetik yatkınlık)

Hormonal tedavi veya doğum kontrol hapı kullanımı

60 yaş ve üzeri olmak

Sigara kullanımı

Obezite (Vücut kitle indeksi > 30)

Kanser hastalığı veya kemoterapi

VTE Belirtileri Nelerdir?

Derin Ven Trombozu (DVT)

Tek taraflı bacakta şişlik

Bacakta ağrı, hassasiyet

Ciltte ısı artışı, kızarıklık

Baldırda gerginlik hissi

VTE Nasıl Önlenir?

Cerrahi sonrası dönemde aşağıdaki basit ancak etkili yöntemlerle VTE riski azaltılabilir:

1. Erken Mobilizasyon (Hareket Etmek)

Uzun süreli oturmalarda (örneğin uçak yolculuğu), her 1–2 saatte bir kalkıp yürüyün.

Cerrahi sonrası mümkün olan en erken sürede yürümeye başlayın (ilk yemekten sonrası gibi).

2. Yeterli Sıvı Alımı

kan akışını önlemek için yeterli su ve sıvı tüketin.

Özellikle ameliyat sonrası günlerde bol su için.

3. Basit Bacak Egzersizleri

Parmak ucuna yükselme, ayak bileğini çevirme, pedal çevirme hareketleri venöz dönüşü artırır.

Bu egzersizler yatakta veya otururken kolayca yapılabilir.

4. Kompresyon Çorapları (Varis Çorabı)

Hekimin önerisiyle kullanılmalıdır.

Özellikle alt ekstremite ameliyatları sonrası etkili koruma sağlar.

5. Antikoagülan (Kan Sulandırıcı) İlaçlar

Özellikle orta-yüksek riskli hastalarda, doktor kontrolünde pıhtı önleyici ilaçlar (enjeksiyon veya ağızdan) başlanabilir.

Kullanımı mutlaka tıbbi gözetim altında olmalıdır.

Sonuç ve Tavsiyelerimiz

Venöz tromboemboli çoğu zaman önlenebilir bir durumdur. Cerrahi süreçte alınan önlemler ve hastaların bilinçli hareket etmesiyle bu risk en aza indirilebilir. Erken tanı konulduğunda dahi tedavisi mümkün bir durumdur.

Ameliyat sonrası dönemde erken hareket, yeterli sıvı alımı, egzersiz ve hekim önerilerine tam uyum, hem sağlıklı bir iyileşme süreci sağlar hem de ciddi komplikasyonları önler.